New Girls Network: Roos Wouters en de emancipatie van het ouderschap
Volkskrant bijlage donderdag, 1, november 2007
Vrouwen stellen het krijgen van kinderen steeds langer uit, niet in de laatste plaats omdat het een flinke domper op je carrière kan zetten. Het is nu ook een hoop getob en gesleep met kinderen. Dat zou niet moeten, vindt Roos Wouters. Zij is politicologe, werkt bij de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg en is bestuurslid van het Alternatief Voor Vakbond. Zij maakt zich sterk voor betere voorzieningen om het ouderschap te faciliteren en de combinatie met werk te vergemakkelijken. Haar target: De verantwoordelijkheid voor het ouderschap moet niet langer alleen bij vrouwen worden gelegd, maar bij mannen en vrouwen samen. De samenleving als geheel moet de voorwaarden scheppen om de traditionele rolpatronen te doorbreken, in het belang van man, vrouw én kind. Waarom is dit voor jou een belangrijk target? Toen wij kinderen kregen dachten mijn partner en ik dat wij heel geëmancipeerd waren. We zouden allebei parttime gaan werken en een gelijk aandeel in de opvoeding hebben. In de praktijk lopen we echter allebei tegen ongelofelijk veel hindernissen aan, hij net zo goed als ik. Alleen ontbreken de moeilijkheden waarvoor ook mannen komen te staan als ze arbeid en zorg willen combineren volledig in de discussie, die gaat altijd alleen maar over vrouwen. Ik vind dat heel ouderwets en eenzijdig. Er zijn bepaalde drempels die voor iedereen weg genomen moeten worden, ongeacht of je nou vrouw of man bent. Pas daarna is er zowel op de werkvloer als thuis sprake van emancipatie.
Wat is er nodig om het gedeelde ouderschap tot een succes te maken?
In de eerste plaats ben ik voor twee maanden vaderschapsverlof. Nu krijgt de vader een dag om bij de bevalling te zijn, een dag om het kind aan te geven en daarna moet ‘ie weer naar z’n werk. Dat geeft met grote neonletters aan dat de verantwoordelijkheid van de vader primair financieel is. Daarnaast pleit ik voor meer duobanen. Het emancipatiebeleid is nu vooral gericht op een toename van de arbeidsparticipatie, maar de crèche of naschoolse opvang voedt je kinderen niet op. Streef je werkelijk naar emancipatie dan moet er ook aandacht komen voor de emancipatie van het gezin.
Wat verwacht je van mannen? Welke rol kunnen zij in dit debat spelen?
Ik denk dat veel mannen graag aan het debat hierover deel willen nemen, maar niet op de manier waarop het nu gevoerd wordt. We moeten af van het denken in wij-zij. Mannen zijn niet onze vijand, dat is de traditionele rolverdeling en het traditionele feminisme waarin het belang van kinderen bepaald niet voorop staat. Hier hebben we dezelfde belangen. Zolang vrouwen mannen als vijand blijven zien sluiten we ze uit van het debat.
Welke strategie kies jezelf, clash, connect of incorporate?
Ik kies niet, ik gebruik ze alledrie. Ik schrijf stukjes in kranten om mensen wakker te schudden, ik probeer op mijn werk wat diplomatieker te werk te gaan, en probeer thuis alles in de praktijk te laten slagen. Al deze niveaus vind ik even belangrijk.* Wat verwacht je van het New Girls Network?* Ik hoop dat we kunnen zorgen voor een gelijke verdeling van arbeid en zorg, dat het vaderschapsverlof er komt en dat minstens die ene ‘papadag’ per week gestimuleerd en gerealiseerd kan worden. Maar ik hoop ook op bewustwording, juist bij het WOMEN Inc. publiek. Ik denk dat veel geëmancipeerde vrouwen zich helemaal niet bewust zijn van het wij-zij denken waar ze in zitten. En dat zijn vaak de clash-vrouwen, die dingen op de agenda zetten. Als we steeds maar het verkeerde punt op de agenda blijven zetten dan komen we er nooit. We moeten ruimte creëren voor mannen, vrouwen én kinderen. Het gaat allang niet meer alleen over vrouwenemancipatie. In het femanisme, zoals ik het graag noem, gaat het om de emancipatie van het gezin: vrouwen mannen én kinderen.