We zijn helemaal niet vrij om kinderen te krijgen
Trouw 28 maart 2007 door Roos Wouters
Roos Wouters; politicoloog, kreeg haar eerste kind tijdens de studie Veel vrouwen stellen het moederschap uit. Logisch, er zijn teveel hindernissen.
Is het een medisch of maatschappelijk probleem als vrouwen het krijgen van kinderen uitstellen? Die vraag stelde de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) zich onlangs. Vooral hoogopgeleide vrouwen krijgen steeds later kinderen en dat is vanwege medische risico’s niet wenselijk. Eén suggestie van de adviesraad was daarom dat het makkelijker gemaakt moet worden om kinderen te krijgen tijdens de studie.
Dat bracht nogal wat reacties teweeg. VVD-coryfee Hans Wiegel vroeg zich in zijn column in dagblad De Pers af waar de Raad zich mee bemoeit. Carmen Breevelt, directeur van een wervingsbureau, zei in Trouw dat vrouwen het dan wel kunnen vergeten na hun studie nog een baan te vinden.
Toch, de kern van het probleem ligt elders. Natuurlijk moet het tijdstip waarop je voor kinderen kiest een vrije keuze zijn. Maar is die keuze op dit moment wel zo vrij?
Als je er psychisch en relationeel wél klaar voor bent om bijvoorbeeld tijdens je studie kinderen te krijgen, dan is daarvoor nu praktisch niets geregeld. Voorzieningen die het hebben van kinderen vergemakkelijken zijn vrijwel allemaal gericht op vrouwen van rond de dertig met een vast contract of een fulltime werkende partner. Díe mannen krijgen na de geboorte van ‘het kind van hun vrouw’ twee dagen vrij en worden geacht daarna snel weer fulltime aan het werk te gaan.
Mannen die net als vrouwen een band met hun kind willen en dus ouderschapsverlof opnemen, worden net als vrouwen als ‘lastig’ ervaren. Wie zich in de werkgever verplaatst, neemt natuurlijk niet die jonge moeder of ‘praktiserende’ vader. Nee, die neemt het liefst een traditionele man met een ‘vrouwtje’ thuis. Of liever nog een homoseksuele man – de kans dat hij kinderen krijgt is het kleinst.
Zijn dit niet juist de dingen die moeten worden veranderd, willen mannen en vrouwen echt vrij zijn te kiezen of, wanneer en hoeveel kinderen ze willen? Er zijn genoeg voorbeelden van vrouwen met een geweldige carrière die ongewild kinderloos zijn gebleven omdat ‘een slimme meid op haar toekomst was voorbereid’. Hoe slim en vrij voel je je dan?
Er moet nog een heleboel gebeuren om de keuze voor kinderen werkelijk vrij te maken. De overheid, het bedrijfsleven en zelfs de universiteiten hoeven geen kinder-legbatterijen te faciliteren. Ze kunnen wel een hoop hindernissen wegnemen willen ze zich straks niet af hoeven vragen waarom vooral hoogopgeleid Nederland in zo’n rap tempo is ontgroend.
