Dinsdag 24 juni stemt de Tweede Kamer over uitbreiding van het vaderverlof. Nu zijn het nog de vrouwen die het kind en de kraamcursus krijgen, terwijl vaders het alleen aan mogen geven bij de Burgerlijke stand en dan snel weer aan het werk moeten. Kortom; wie het kindje krijgt mag het houden.
Stemt de kamer echter vóór uitbereiding van de huidige twee dagen naar twee weken betaald vaderverlof, dan zullen overheid en werkgevers voor het eerst erkennen dat ook de mannen een kindje krijgen en ook zij recht hebben op de kraamcursus ‘hoe de baby te verzorgen’.
Stemmen zij tegen uitbreiding van het vaderverlof dan blijven zij vaders behandelen als kostwinners, ontkennen zij dat ook vaders een rol in het huis en de opvoeding hebben en kunnen zij zich blijven afvragen waarom het toch nog steeds de man is die op zondag het vlees snijdt terwijl vrouwen voor de kinderen zorgen en hoogstens in deeltijd werken.
Maar al deze argumenten lijken weinig enthousiasme op te wekken bij de conservatieve 50 en 60-jarige decision-makers uit politiek en bedrijfsleven. Vooral de werkgeversverenigingen hebben nu al duidelijk hun afkeur uitgesproken tegen de uitbereiding van het vaderverlof. Zij hebben liever dat het vaderverlof onderling met de werknemers (lees; net zoals eerder de vrijwillige werkgeversbijdrage aan kinderopvang, niet goed) geregeld wordt. Zo heeft Alfred van Delft, secretaris arbeidsvoorwaarden VNO-NCW, in Dagblad de Pers van vrijdag 13 juni alvast laten weten dat “zij de kosten ervan niet gaan betalen”.
Werkgevers zien het verruimen van het verlof als een extra kostenpost waarvan de rekening enkel aan hen gepresenteerd wordt. Vreemd genoeg kijken ze bij het kostenplaatje ook alleen maar naar de kosten en niet, zoals het goede ondernemers betaamt, naar de baten of de winst die een degelijke investering kan opleveren.
Wellicht worden de decision-makers enthousiaster van de volgende argumenten.
Hedendaagse werknemers hebben een groeiende behoefte aan een evenwichtige verdeling tussen werk en privé. Nieuwe ouders werken en nieuwe werknemers zorgen meer dan ooit te voren. Krijgen deze zorgende werknemers geen ruimte voor een evenwichtiger verdeling tussen werk en privé, dan zullen zij, vroeg of laat, op zoek gaan naar een andere werkgever of voor zichzelf beginnen. Een goede werknemer die het bedrijf verlaat kost de werkgever echter zo’n 80.000,00 dollar, zo berekende PriceWaterHouse Coopers. Zij zagen de onlangs ingevoerde verruiming van het vaderverlof dan ook als een goedkope investering in het behoud van hun personeel en een simpele manier om het imago van PWC als werkgever te verbeteren.
Nog niet overtuigd?
Het meest uitgebreide vaderschapsverlof in Nederland hanteert het adviesbureau &Samhoud. Sinds halverwege 2006 krijgen jonge vaders daar twee maanden betaald vaderverlof. We mogen dus gerust spreken van een voortrekkersrol op dit punt. Hun ervaring leert dat de kosten wel degelijk tegen de baten opwegen.
Carolien Bijen, van &Samhoud, rekent voor dat het verlof op korte termijn inderdaad twee keer een maandsalaris kost. Op lange termijn worden deze kosten echter ruimschoots goedgemaakt doordat het ziekteverzuim en het personeelsverloop zijn gedaald, terwijl de effectiviteit en de loyaliteit stijgen. Dat zijn zonder meer enorme winstgeneratoren, niet alleen in deze tijd van krapte op de arbeidsmarkt, want een vitale en aangename bedrijfscultuur betekent altijd een vooruitgeschoven concurrentiepositie. Daar komt nog bij dat &Samhoud werving- en selectiekosten bespaart omdat het bedrijf wordt gezien als een aantrekkelijke werkgever die veel gedreven sollicitanten aantrekt.
In de twee jaar dat &Samhoud vaders twee maanden vaderverlof geeft, hebben vijf werknemers daar gebruik van gemaakt. En de effecten zijn merkbaar. De grote tevredenheid onder werknemers heeft ertoe geleid dat &Samhoud in 2008 werd verkozen tot nummer 1 ‘Great Place to Work’ in Nederland, en vijfde werd op de Europese ‘Great Place to Work’ ranglijst. Maar ook de klanttevredenheid is bijzonder hoog en dat resulteert in een enorme winststijging in de afgelopen drie jaar.
Tel uit je winst!
Daar komt nog bij dat het verruimde vaderverlof gratis en voor niks bijdraagt aan het Bruto-Nationaal-Geluk. Het zorgt voor gelukkige medewerkers en schept de randvoorwaarden voor het ontstaan van grotere gelijkheid in de verhouding tussen mannen en vrouwen, zowel thuis als op de werkvloer. Vrouwen op de arbeidsmarkt worden meer dan tikkende baarmoeders terwijl de betekenis van mannen in hun gezinnen zich uitbreidt tot veel meer dan die van kostwinner. En als we toch alleen naar het kostenplaatje kijken, reken dan ook eens uit wat het vergroten van het Bruto-Nationaal-Geluk allemaal oplevert!
Roos Wouters, politicoloog en bestuurslid van het Alternatief Voor Vakbond en de stichting Werkende Ouders, Carolien Bijen, projectleider &Samhoud People en Oliver van Loo, ondernemer en bestuurslid van de Dialogues Young Think Tank