Ouderschapsverlof en geld toe, Nederlands Dagblad, 10 dec. 2008

DEN HAAG – Debbie Bakker is hoogzwanger van haar tweede kind. Ze is eind januari uitgerekend en gaat na haar zwangerschapsverlof gebruik maken van het ouderschapsverlof. Dat ze extra geld terug krijgt van de belasting is fijn, maar geld speelt eigenlijk geen rol. ,,Het belangrijkste is dat ik zo het moederschap beter kan combineren met mijn werk.”

Ook voor haar tweejarige zoontje kan Debbie nog ouderschapsverlof opnemen. Na zijn geboorte is ze gestopt met werken omdat ze haar opleiding wilde afmaken. ,,Misschien neem ik dat verlof alsnog op. Ik ben maatschappelijk werker en hou van mijn werk, maar ik ben ook een échte ‘moeder moeder’. Een goede balans tussen werk en gezin is voor mij essentieel.”

Vanaf 1 januari kunnen alle ouders met kinderen onder de acht jaar 26 weken ouderschapsverlof opnemen. Nu is dat dertien weken. Bovendien wordt het verlof fiscaal aantrekkelijker: iedereen kan geld terug krijgen. Globaal komt dat neer op maximaal 650 euro per maand per ouder.

Spaargeld
Nu krijgen alleen ouders die een levensloopregeling hebben geld terug van de belasting. Daarvoor hoef je niet een kapitaal aan spaargeld te hebben. Een werkende moeder zet tien euro op een levensloopregeling, gaat met verlof én ontvangt de zogeheten ouderschapsverlofkorting.

Maar in de praktijk wordt hier weinig gebruik van gemaakt. Uit de begroting van het ministerie van Sociale Zaken blijkt dat dit jaar naar schatting 24.000 werknemers via de belasting ouderschapsverlofkorting krijgen. Dat is ongeveer eenderde van het totaal aantal mensen dat ouderschapsverlof opneemt.

Daniel van Vuuren, afdelingshoofd sociale zekerheid bij het Centraal Planbureau (CPB), verwacht een flinke toestroom van vaders en moeders die nu ouderschapsverlof gaan opnemen omdat het fiscaal veel aantrekkelijker is. Zelfs voor econoom Van Vuuren was de oude regeling te lastig. ,,Ik heb al ouderschapsverlof opgenomen, maar géén gebruik gemaakt van de levensloopregeling. Mijn vrouw moest voor haar werk drie maanden naar het buitenland. Ik heb toen voor ons zoontje gezorgd. Dat is mij trouwens uitstekend bevallen, beter dan ik had verwacht.”

Gedrag
Van Vuuren vindt het goed dat het incasseren van het belastingvoordeel voor werkende ouders eenvoudiger is geworden. Wel loert een ander gevaar om de hoek: dit gaat de overheid veel meer geld kosten dan is begroot. Ouders die toch al verlof opnamen zonder dat ze van die vergoeding gebruik maakten, kunnen nu wel geld krijgen voor hun eventuele tweede of derde kind.Van Vuuren: ,,De overheid wil met deze maatregel het gedrag van ouders veranderen. Door middel van een financiële prikkel kunnen zij werk en zorg beter combineren en blijven zij behouden voor de arbeidsmarkt. Maar de regering zal ook veel geld kwijt zijn aan mensen die dat verlof toch al opnamen, ook al kregen ze geen vergoeding.”

Volgens Van Vuuren is de ouderschapsverlofkorting vergelijkbaar met de oppasvergoeding voor opa’s en oma’s. Grootouders die toch al op kinderen pasten stroomden massaal toe toen ze hoorden dat ze geld konden krijgen. De regeling van staatssecretaris Sharon Dijksma eindigde in een financieel debacle en de geldkraan werd dichtgedraaid. ,,Ook hier dreigt het gevaar dat de kosten uit de hand lopen”, waarschuwt Van Vuuren.

Inkomen
Bij de Stichting Werkende Ouders haalt Roos Wouters opgelucht adem dat de ouderschapsverlofkorting nu toegankelijk is voor iedereen. Ze heeft geen vaste baan en komt daarom zelf niet in aanmerking voor het fiscale voordeel. Wel verwacht ze een enorme toename van het aantal ouders dat gaat ‘toehappen’. ,,Hoe meer inkomen mensen kunnen behouden, des te meer mensen hier gebruik van gaan maken.,,