Als je mijn moeder vraagt of politiek een speelbal van de media is geworden dan is het antwoord simpel: ‘Als je kinderen altijd junkfood geeft, dan willen ze junkfood.’ Mijn moeder gelooft nog steeds in de verheffing van het volk al lijkt haar vroegere politieke partij dit geloof volkomen kwijt.
‘Zet de tv maar eens aan’, tiert mijn moeder, ‘dan zie je Gerston en Sterretje of weet ik veel wat voor onnozele idioten die werkelijk verheerlijkt worden. Hoe stommer, brutaler en platter, hoe beter. Zap je dan naar het nieuws of een praatprogramma dan zijn ze daar hard bezig zijn om met dit soort rotzooi te concurreren, en gek is het niet. Schotel je mensen de hele dag troep voor dan willen ze ook troep!’
Nog niet zo lang geleden geloofden we in de maakbaarheid van de samenleving. In de verheffing van het volk. Het was onze taak om een bijdrage te leveren aan de verheffing van hen die de gewenste opvoeding niet van huis uit meekregen. Het was de taak van ‘de politiek’, ‘de kerk’, ‘de pers’ evenals die van de buurvrouw. Een goede educatie, persoonlijke ontwikkeling en een degelijke gezondheidszorg moest voor iedereen toegankelijk zijn. Het ging zelfs zover dat we op grond van die verheffingsgedachte vele gezinnen in opvoedkampen stopten om ze daar de gepaste normen en waarden bij te brengen. Als ze zich niet uit vrije wil wilde verheffen dan zouden we dat wel even met gepaste dwang doen.
De maakbaarheid van de samenleving werd ver doorgevoerd, de verheffing dwingend opgelegd en zo groeide het verzet tegen deze beklemmende opgelegde normen en waarden. We willen zelf bepalen wat en wie we mooi, leuk en goed vinden en laten ons niets meer opleggen, zeker niet achter onze voordeur. En zeg nou zelf, het is toch een verademing om af en toe van junkfood of elkaar te genieten zonder dat de pastoor, meneer de agent of de buurvrouw ons gelijk op de vingers tikt?
En toch lijkt ook deze norm te ver doorgevoerd. De norm dat alles leuk, vermakelijk en vrijblijvend moet zijn. Een degelijke politicus die zich niet laat verleiden tot het neersabelen van zijn tegenstander op mediagenieke wijze noemen we tegenwoordig ongeschikt. Een journalist die er niet op uit is om de uitglijers van politici uitvergroot aan ons op te dissen hoeft niet op de volgende grote klus te rekenen. En de verkiezingsstrijd lijkt steeds meer op The voice of Holland. Met behulp van Maurice de Hond stemmen we de meest mediagenieke politicus naar de volgende ronde en de minst mediagenieke naar huis.
Geen spektakel, geen kijkers. Geen kijkers geen bestaansrecht en geen stemmen. Geen stemmen, geen macht. En zo zien we al zappend, hoe politici, journalisten en hun bazen radeloos hun best doen om nog te kunnen concurreren met Barbie en oh oh Cherso.
Wie de speelbal is? Als we mensen op laten groeien met een breed scala aan programma’s als Jerry Springer, waarin een oud politicus zijn showgasten opjut om met elkaar op de vuist te gaan terwijl het publiek zijn naam scandeert, dan moeten we niet verbaasd opkijken als het volk zo verheven is dat het om Jerry roept als het saai dreigt te worden. Wie wind zaait, zal storm oogsten.
Deze Column is geschreven door Roos Wouters naar aanleiding van het debat op 8 juni
Debatteer mee met Democratie in Debat!
8 juni: Politiek als speelbal van de media (en andersom)
Welke invloed hebben commerciële ontwikkelingen op de moderne journalistiek? Politici en politieke partijen zoeken nieuwe manieren om kiezers te bereiken. Succesvol optreden in de media is essentieel. Bepalen media de politieke werkelijkheid?
Deze vragen en meer komen ter sprake in een nieuw debat in de reeks ‘Democratie in debat’. Met o.a. mediaspecialisten Dominique van der Heyde, Max van Weezel en Arendo Joustra, en gespreksleiders Kars Veling en Roos Wouters.
Sprekers
- Dominique van der Heyde, parlementair verslaggeefster voor de NOS
- Max van Weezel, journalist voor Vrij Nederland en oud-voorzitter van perscentrum Nieuwspoort
- Arendo Joustra, hoofdredacteur van Elsevier en voorheen o.a. correspondent Europese Unie en politiek redacteur
- Yvonne Zonderop, journalist, programmamaker en bestuurder
Gespreksleiders
Ook deze keer wordt het debat geleid door ex-politicus Kars Veling (directeur van ProDemos) en politicoloog Roos Wouters.
Informatie
Datum: vrijdag 8 juni van 15.00 – 17.00 uur.
Locatie: de eerste verdieping van de Centrale Bibliotheek, Den Haag, Spui 68.
Toegang is gratis
Aanmelden is niet verplicht, wel gewenst: www.democratieindebat.com.
Het debat is vrijdag ook online te volgen via een livestreamverbinding.
De debattenreeks Democratie in Debat wordt georganiseerd door ProDemos, perscentrum Nieuwspoort en het Montesquieu Instituut in samenwerking met Bibliotheek Den Haag.
