Het eerste waar ik aan denk is de marinier die me laatst trots vertelde dat de krijgsmacht niet alleen wordt ingezet om oorlogen te helpen beslechten en om de vrede te bewaren. ‘Ik wordt bijvoorbeeld ook regelmatig ingezet om piraterij tegen te gaan. Zouden we dat niet doen, dan betaal jij echt veel meer voor jouw visje.’
Als ik zeg dat ik liever meer voor mijn visje betaal, kijkt hij mij gek aan. De piraten waar deze marinier het namelijk over heeft, zo heb ik me laatst laten vertellen, bestaan lang niet altijd uit gemene boeven met lapjes voor hun ogen die bijzonder kwaadwillend zijn. Nee, deze piraten bestaan zelfs geregeld uit de radeloze bevolking die niet meer te eten heeft omdat wij de vis met mega schepen voor hun kust weg scheppen.
We gebruiken grondstoffen, arbeid, ja zelfs grondwater tegen voorwaarden en prijzen die we in rijke Westen schandelijk zouden vinden, ja zelfs strafbaar. En weet je wat wij doen als de uitgehongerde bevolking dan aan het muiten slaat? Dan sturen we grote marineschepen op ze af om onze veel te goedkoop ingekochte waar te beschermen. En, om ons schuldgevoel af te kopen, sturen we dan ook nog wat ontwikkelingshulp, hulp die vaak niet eens bij de creperende bevolking zelf terecht komt. Nee, doe mij dan maar liever een visje waar ik wat meer voor betaal omdat de bevolking aldaar het tegen een redelijk salaris, onder redelijke arbeidsomstandigheden gevangen heeft.
Daar komt bij dat ik ontwikkelingshulp nogal ouderwets en paternalistisch vind klinken. Uit de tijd dat we het een goed idee vonden om “de arme negertjes in Afrika wat beschaving bij te brengen”. Alsof wij het patent op ontwikkeling zouden hebben. Als dat zo is dan betekent ontwikkelingshulp dat we eerlijk zouden vertellen hoe wij zo ontwikkeld zijn geraakt, dat wij hen leren hoe ze, naar ons voorbeeld, de ander kant van de wereld, “ons deel”, leeg kunnen roven. Hoe ze [ons vervolgens langdurig afhankelijk van ze kunnen maken. Als ze dat lesje kolonisering maar goed genoeg toepassen, dan zouden ze erin slagen onze grondstoffen, arbeid, ja zelfs ons grondwater te kopen tegen voorwaarden en prijzen die zij tegen die tijd zelf schandelijk, ja zelfs strafbaar vinden.
Nee, doe mij maar geen ontwikkeling, alleen wat eerlijke handel.
Deze column is geschreven voor het debat – Wat werkt: ontwikkelingshulp of handel?
11 okt 15:00 – 11 okt 17:00
Centrale Bibliotheek, 15.00 – 17.00 uur
Spui 68, Den Haag. Toegang is gratis.
Aanmelden is niet verplicht, wel gewenst:
www.democratieindebat.com
“Ontwikkelingshulp helpt niet echt.” “We moeten inzetten op economische samenwerking die ook voor Nederland loont.” “Betaal militaire missies uit het budget voor ontwikkelingssamenwerking.” Deze taal is typisch voor deze tijd.
Klopt dat allemaal wel? Of is het gewoon Hollands egoïsme in een mooie verpakking? Is ontwikkelingshulp echt uit de tijd of willen we er gewoon geen geld meer aan uitgeven? Moeten we arme regio’s beschermen tegen uitbuiting door rijke landen of handel en investeringen juist aanmoedigen?
Kom erachter tijdens dit debat met Farah Karimi (directeur van Oxfam Novib), Arend Jan Boekestijn (voormalig Tweede Kamerlid met portefeuilles Defensie en Ontwikkelingshulp) en Christine Carabain (onderzoeker NCDO, kennis- en adviescentrum voor burgerschap en internationale samenwerking). Carabain zal het debat inleiden met een bespreking van de resultaten van het opinieonderzoek ‘Nederlanders en de Wereld’: hoe zien Nederlanders hun eigen rol in de wereldproblematiek?
Het debat wordt geleid door Kars Veling (directeur van ProDemos) en Roos Wouters (politicoloog, publicist en debatleider).
Het debat is ook online te volgen via de livestream.