Nu Het Nieuwe Werken bij veel organisaties ingevoerd is, blijken de ‘Bricks’ en de ‘Bytes’ wel te ‘implementeren’, maar ‘Behaviour’, gedrag op basis van vertrouwen, is net zo min te implementeren als de opvoeding bij kinderen. Geloof me, ik zou graag willen dat ik mijn kinderen op maandag naar een adviesbureau kon brengen om ze op vrijdag met een ‘geïmplementeerde’ opvoeding op te halen, maar helaas bestaan zulke adviesbureaus niet. Net zomin als er kinderen of volwassenen bestaan waarbij je gewenst gedrag kunt ‘implementeren’. Het aanleren van nieuwe omgangsvormen kost tijd, geduld en je moet, net als bij het opvoeden, vooral consequent blijven.
De transitie naar Het Nieuwe Werken kun je ook wel vergelijken met de transitie van een dictatuur naar een democratie. U kent vast de beelden wel van een uitzinnige menigte op een plein vlak nadat de gehate dictator verjaagd is; vrijheid at last. Maar dan, na een paar maanden, zie je de sfeer veranderen. Heimelijk groeit het verlangen naar de dictatuur, niet omdat dit zo fijn was, maar omdat het in elk geval duidelijkheid bood. Toen wist je tenminste welk gedrag je ten aanzien van de gezaghebbers moesten vertonen om beloond of gestraft te worden.
Net als bij een prille democratie is ‘vertrouwen’ in elkaar en in de leiding niet meteen ‘geïmplementeerd’ op het moment dat er een nieuw systeem wordt ingevoerd. En dat is ook niet zo vreemd. In eerste instantie lijken de regels alleen maar te vervagen en dat geeft vaak een onbehagelijk gevoel. Niet lang daarvoor werd je beloond voor ‘aanwezigheid’, nu voor ‘output’. Maar wanneer is die output goed en wie zegt dat jouw directe leidinggevende aanwezigheid echt niet meer het belangrijkste vindt? Duidelijkheid lijkt te zijn vervangen door vaagheid en vrijheid resulteert in onzekerheid. Dan maar liever terug naar het oude.
Nu wil ik niet beweren dat ‘het oude werken’ gelijk staat aan een dictatuur, aller minst! De overeenkomst zit hem in de verandercurve en het belang om door te zetten als het moeilijk wordt. De meeste mensen houden er niet van om uit hun comfortzone gehaald te worden. Zeker niet als het onduidelijk is wat ze ervoor terug krijgen. Toch is verandering nodig. Sterker nog, verandering is de afgelopen jaren de enige constante factor gebleken. Het vermogen om je aan te passen aan voortdurende vernieuwingen is een eerste vereiste geworden om relevant te zijn en te blijven. Daarom is de noemer Het Nieuwe Werken wat mij betreft ook nog steeds goed. Het Nieuwe Werken gaat over innovatie en het vermogen om op die vernieuwingen in te spelen. Dat kan alleen als je organisatie en de mensen die er werken in beweging zijn. Voor de duidelijkheid: dan bedoel ik niet dat de medewerkers van flexplek naar aanlandvlek verjaagd worden, maar dat de ze erop kunnen vertrouwen dat inhoudelijk bewegen ook echt wordt beloond.
Dat vertrouwen is misschien niet te ‘implementeren’ zoals een IT-systeem of de inrichting van een kantoorpand, maar eraan werken kun je wel! Sterker nog, het succes van een organisatie valt of staat bij het vertrouwen in elkaar en daarmee in het vermogen om te luisteren naar elkaar en, belangrijker nog, naar de klant.
Verandering is misschien lastig en toch is het nodig om door te zetten want Het Nieuwe Werken houdt niet op bij de implementatie van de bricks en de bytes. Daar begint het pas want dan wordt het tijd voor de volgende stap, tijd om te werken aan vertrouwen, tijd voor HNW Next level.
